|
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
bogactwa wszystko ogarnął marazm starczy. Trzeba tylko rozpocząć; reszta sama pójdzie. Bo czyż ktoś z ludzi, który ma w sobie ducha męskiego, może ścierpieć, że im się przelewa od bogactw, które wyrzucają na zabudowywanie morza i zrównywanie gór, a nam brakuje pieniędzy nawet na najkonieczniejsze potrzeby? Że oni po dwa i więcej domów szeregiem stawiają, a my nie mamy nigdzie własnego ogniska? Chociaż obrazy, rzeźby, płaskorzeźby skupują, chociaż nowe budynki burzą inne budują, chociaż wresz- cię wszystkimi sposobami niszczą i niweczą pieniądze, to jednak mimo największej żądzy nie są w stanie majątku swego zwyciężyć. A my mamy w domu niedostatek, poza domem długi, położenie złe, nadzieję o wiele jeszcze gorszą: w końcu cóż wreszcie mamy jeszcze prócz nędznego życia? Dlaczegóż więc się nie przebudzicie? Oto owa, owa, do której tak często tęskniliście, wolność, prócz tego bogactwo, zaszczyt, sława leżą przed nami; wszystko to Fortuna dała jako nagrody zwycięzcom. Położenie, chwila, niebezpieczeństwa, niedostatek, wspaniałe łupy wojenne więcej niż moja mowa was zagrzewają. Mnie weźcie jako wodza naczelnego albo jako zwykłego żołnierza; duch mój i ciało zawsze przy was będzie. Sprawy o których mówiłem, przeprowadzę jak się spodziewam, razem z wami jako konsul, chyba że się mylę, a wy raczej służyć, niż rozkazywać jesteście gotowi". 21. Skoro to usłyszeli ludzie, którzy mieli nieszczęść wszelkiego rodzaju pod dostatkiem a nie mieli ani pieniędzy ani żadnych pomyślnych widoków na przyszłość, to chociaż wydawało im się bardzo korzystnym naruszyć istniejący stan rzeczy, to jednak domagali się masowo, żeby przedstawił, jakie będzie założenie wojny, jakie korzyści osiągną orężem, jakie mają i gdzie środki do walki i szansę. Wtedy Katylina przyrzekł zniesienie długów, proskrypcję bogaczy, urzędy cywilne i kapłańskie, ra- bunki i inne rzeczy, które niesie z sobą wojna i samowola zwycięzców; poinformował prócz tego, że w Hiszpanii Bliższej przebywa Pizon, a w Mauretanii z wojskiem Publiusz Sittiusz Nucerinus, uczestnicy jego planu; że o konsulat stara się Gajus Antoniusz, który, jak sądzi, będzie jego kolegą, człowiek z nim zaprzyjaźniony i mający wszelkiego rodzaju kłopoty; że z nim jako konsul da początek akcji. Prócz tego przekleństwami obsypywał wszystkich partiotów, ze swoich każdego imiennie chwalił; jednemu przypominał jego nędzę, drugiemu namiętność, wielu niebezpieczeństwo albo zniewagę, wielu także zwycięstwo sullańskie, które było dla nich okazją do wzbogacenia się. Widząc zapał ogólny, wezwał, żeby kandydaturę jego mieli na uwadze, i rozpuścił zgromadzenie. 22. Byli w tym czasie tacy ludzie, którzy twierdzili, że Katylina po wypowiedzeniu tej mowy, odbierając przysięgę od uczestników swej zbrodni, obnosił w czarach krew ludzką zmieszaną z winem, a następnie, kiedy wszyscy po wypowiedzeniu zaklęcia nadpili z czary, tak jak to zwykle odbywa się przy uroczystych ofiarach, wyjawił im swój plan; mówią, że dlatego tak postąpił, żeby tym większej ufności wzajemnej do siebie nabrali, kiedy jeden będzie wiedział o tak wielkiej zbrodni drugiego. Niektórzy utrzymywali, że zarówno ten fakt, jak i wiele innych został sfingowany przez ludzi, którzy byli przekonani, że potworność zbrodni [ Pobierz całość w formacie PDF ] |
Odnośniki
|